Gwaith yn mynd yn ei flaen yn ystod y gaeaf i ddiogelu Camlas hanesyddol Sir Fynwy a Brycheiniog
Mae Glandŵr Cymru, yr Ymddiriedolaeth Camlesi ac Afonydd yng Nghymru, wedi dechrau ar raglen bedwar mis o welliannau i ddiogelu a chynnal camlas hyfryd Sir Fynwy a Brycheiniog.
![A group of people in high visability jackets and hard hats standing on the towpath](/media/image/tKYD7QV-yDQFL_ndfsLfLw/pe53yTyeY8HmAEEhLtB9qNfr3_RSMeepVQne5lfHeE8/w:320/g:sm/aHR0cHM6Ly9jcnRwcm9kY21zdWtzMDEuYmxvYi5jb3JlLndpbmRvd3MubmV0L2ltYWdlLzAxODliNmZjLWM0ZjMtN2MyNS1hYmZkLWM2YjIyYjFlZDdkZQ.jpg 320w, /media/image/tKYD7QV-yDQFL_ndfsLfLw/e6LkfSHQ-s9A7eb9syYPcFh_AmX2LK3tLdx6T_spnVU/w:360/g:sm/aHR0cHM6Ly9jcnRwcm9kY21zdWtzMDEuYmxvYi5jb3JlLndpbmRvd3MubmV0L2ltYWdlLzAxODliNmZjLWM0ZjMtN2MyNS1hYmZkLWM2YjIyYjFlZDdkZQ.jpg 360w, /media/image/tKYD7QV-yDQFL_ndfsLfLw/q2qyJQJcu8b_64zGo-Yf2HbnYebN_lByQvhCaMjdjPk/w:640/g:sm/aHR0cHM6Ly9jcnRwcm9kY21zdWtzMDEuYmxvYi5jb3JlLndpbmRvd3MubmV0L2ltYWdlLzAxODliNmZjLWM0ZjMtN2MyNS1hYmZkLWM2YjIyYjFlZDdkZQ.jpg 640w, /media/image/tKYD7QV-yDQFL_ndfsLfLw/YC6FZBelVy9oLW2kaX7nN2YpgSHtVe29e8_txvWsUJ4/w:768/g:sm/aHR0cHM6Ly9jcnRwcm9kY21zdWtzMDEuYmxvYi5jb3JlLndpbmRvd3MubmV0L2ltYWdlLzAxODliNmZjLWM0ZjMtN2MyNS1hYmZkLWM2YjIyYjFlZDdkZQ.jpg 768w, /media/image/tKYD7QV-yDQFL_ndfsLfLw/snMOEQlh8GiO_ke_BYLcL2hGLb4VH85Lyi2ncnAT9uk/w:1024/g:sm/aHR0cHM6Ly9jcnRwcm9kY21zdWtzMDEuYmxvYi5jb3JlLndpbmRvd3MubmV0L2ltYWdlLzAxODliNmZjLWM0ZjMtN2MyNS1hYmZkLWM2YjIyYjFlZDdkZQ.jpg 1024w, /media/image/tKYD7QV-yDQFL_ndfsLfLw/vT0kN0A1PoPaX520LuH4yvHTiSxEUlfFahX6MZoGB7E/w:1180/g:sm/aHR0cHM6Ly9jcnRwcm9kY21zdWtzMDEuYmxvYi5jb3JlLndpbmRvd3MubmV0L2ltYWdlLzAxODliNmZjLWM0ZjMtN2MyNS1hYmZkLWM2YjIyYjFlZDdkZQ.jpg 1180w, /media/image/tKYD7QV-yDQFL_ndfsLfLw/J1EFDUF_zBsVWSaoMl1dXCsxmrvyQGKlbg07J09Mga8/w:1536/g:sm/aHR0cHM6Ly9jcnRwcm9kY21zdWtzMDEuYmxvYi5jb3JlLndpbmRvd3MubmV0L2ltYWdlLzAxODliNmZjLWM0ZjMtN2MyNS1hYmZkLWM2YjIyYjFlZDdkZQ.jpg 1536w, /media/image/tKYD7QV-yDQFL_ndfsLfLw/fcX-5B0mGIkSnXHQuQaIZXquBmvK276S0XbideqP0ng/w:1900/g:sm/aHR0cHM6Ly9jcnRwcm9kY21zdWtzMDEuYmxvYi5jb3JlLndpbmRvd3MubmV0L2ltYWdlLzAxODliNmZjLWM0ZjMtN2MyNS1hYmZkLWM2YjIyYjFlZDdkZQ.jpg 1900w)
Bydd y gwaith ar y gamlas 35 milltir o hyd, sydd â'i hanes yn dyddio'n ôl dros 220 mlynedd, yn gorffen ym mis Mawrth ac yna bydd tîm o staff yr Ymddiriedolaeth a gwirfoddolwyr yn atgyweirio'r pontydd, waliau'r lociau a cheulannau'r gamlas.
Mae'r rhaglen yn cynnwys:
- Atgyweiriadau i ail-bwyntio a selio waliau'r lociau ar Gwrs Lociau Llangynidr
- Gwaith i rwystro gollyngiadau ar y geulan feddal ger Brynich
- Atgyweiriadau i'r cysylltiadau concrid rhwng pontydd 106 a 109 sydd angen eu selio â resin a sment i rwystro gollyngiadau
- Ymchwiliadau i'r leinin gwrth-ddŵr yn y gamlas yn nyfrbont 10 ger Gofilon i asesu'r angen am atgyweiriadau
- Atgyweiriadau i'r pontydd ar Bont Humphreys ger Gofilon a Phont Squires a'r Bont Uchel ger Pont-y-pŵl
- Atgyweiriadau i wely a waliau gamlas uwchben Cwlfer 31 ger Llangynidr a Chwlfer 29 ger Glanusk a wnaed gan y contractwyr Kier
![A drained canal revealing muddy ground](/media/image/Yrj8V5udvIBYJ-MoKV8kLg/_ClhOiNCq2uTmGffXkOCdF6JziY77-FSf3gqQQaMhmg/w:320/g:sm/aHR0cHM6Ly9jcnRwcm9kY21zdWtzMDEuYmxvYi5jb3JlLndpbmRvd3MubmV0L2ltYWdlLzAxODliNmZjLWM2ODEtNzY0NC1iNDEwLTU5MDNhZTE3YzI4Yg.jpg 320w, /media/image/Yrj8V5udvIBYJ-MoKV8kLg/5064jj0SOer0NPeDNkZGysxRTyjwgYEqvkNsCeQ0LNU/w:360/g:sm/aHR0cHM6Ly9jcnRwcm9kY21zdWtzMDEuYmxvYi5jb3JlLndpbmRvd3MubmV0L2ltYWdlLzAxODliNmZjLWM2ODEtNzY0NC1iNDEwLTU5MDNhZTE3YzI4Yg.jpg 360w, /media/image/Yrj8V5udvIBYJ-MoKV8kLg/BAagncQhuu1zlL_b5ET50wqWljx1AWvIxLVMNzLc8d4/w:640/g:sm/aHR0cHM6Ly9jcnRwcm9kY21zdWtzMDEuYmxvYi5jb3JlLndpbmRvd3MubmV0L2ltYWdlLzAxODliNmZjLWM2ODEtNzY0NC1iNDEwLTU5MDNhZTE3YzI4Yg.jpg 640w, /media/image/Yrj8V5udvIBYJ-MoKV8kLg/937mHnIToSNwq2-VNw492O89MiHAA7ndLE95hZqSM-8/w:768/g:sm/aHR0cHM6Ly9jcnRwcm9kY21zdWtzMDEuYmxvYi5jb3JlLndpbmRvd3MubmV0L2ltYWdlLzAxODliNmZjLWM2ODEtNzY0NC1iNDEwLTU5MDNhZTE3YzI4Yg.jpg 768w, /media/image/Yrj8V5udvIBYJ-MoKV8kLg/AWpCBdr6OxlXTFtnkxNuJdmVESvys6Q00n_xueNg5x8/w:1024/g:sm/aHR0cHM6Ly9jcnRwcm9kY21zdWtzMDEuYmxvYi5jb3JlLndpbmRvd3MubmV0L2ltYWdlLzAxODliNmZjLWM2ODEtNzY0NC1iNDEwLTU5MDNhZTE3YzI4Yg.jpg 1024w, /media/image/Yrj8V5udvIBYJ-MoKV8kLg/VcWtdP2dD81GekGO_6EDRDWzDsHCTfiqs8SQHYM3dc8/w:1180/g:sm/aHR0cHM6Ly9jcnRwcm9kY21zdWtzMDEuYmxvYi5jb3JlLndpbmRvd3MubmV0L2ltYWdlLzAxODliNmZjLWM2ODEtNzY0NC1iNDEwLTU5MDNhZTE3YzI4Yg.jpg 1180w, /media/image/Yrj8V5udvIBYJ-MoKV8kLg/rYO-S6jYYpyHsXHb3wO4eQBsBwSKRH--qJPj0mJCPvM/w:1536/g:sm/aHR0cHM6Ly9jcnRwcm9kY21zdWtzMDEuYmxvYi5jb3JlLndpbmRvd3MubmV0L2ltYWdlLzAxODliNmZjLWM2ODEtNzY0NC1iNDEwLTU5MDNhZTE3YzI4Yg.jpg 1536w, /media/image/Yrj8V5udvIBYJ-MoKV8kLg/4IDxVOARnm7bbttZf5sYxO0BP77w5aQHqH0Z677fe5g/w:1900/g:sm/aHR0cHM6Ly9jcnRwcm9kY21zdWtzMDEuYmxvYi5jb3JlLndpbmRvd3MubmV0L2ltYWdlLzAxODliNmZjLWM2ODEtNzY0NC1iNDEwLTU5MDNhZTE3YzI4Yg.jpg 1900w)
Meddai Hannah Booth, rheolwraig gweithrediadau ardal camlas Sir Fynwy a Brycheiniog: “Mae ein tîm medrus o staff a gwirfoddolwyr yn gweithio gydol y gaeaf i wneud y gwaith cynnal a chadw pwysig a pharhaus, gwaith atgyweirio a chadwraeth a fydd yn sicrhau y gallwn gadw Camlas Sir Fynwy a Brycheiniog yn agored, yn ddiogel ac yn hygyrch i ymwelwyr ac i gychwyr.
"Gyda'r gamlas yn dyddio'n ôl i'r 1790au, mae'n hollbwysig ein bod yn ymgymryd â'r gwaith hwn i gadw ei hanes cyfoethog yn fyw fel y gall barhau i fod o fudd i bobl heddiw ac i genedlaethau'r dyfodol.
"Rydym yn gweithio i atgyweirio waliau lociau a phontydd, trwsio gollyngiadau, trwsio'r leinin clai ar gwlferi, ac rydym yn ymgymryd â gwaith archwilio arall fel rhan o'n rheolaeth o'r gamlas. Mae hon yn rhan hanfodol o'r gwaith a wnawn i gynnal y ddyfrffordd arbennig hon sy'n gwau trwy galon dyffryn Wysg a Pharc Cenedlaethol Bannau Brycheiniog, gan gynnig buddion i bobl, natur a threftadaeth.”
Er mwyn gwneud y gwelliannau, mae rhannau o'r gamlas wedi eu draenio ar ôl achub y pysgod a'u symud i rannau eraill o'r gamlas.
Mae'r Ymddiriedolaeth yn buddsoddi £350,000 yn y gamlas y gaeaf hwn fel rhan o fuddsoddiad hanfodol ehangach o £57 miliwn i gynnal y rhwydwaith camlesi ar draws Cymru a Lloegr. Am ragor o wybodaeth am waith Glandŵr Cymru a dysgu sut i fod o gymorth trwy wirfoddoli neu gyfrannu, ewch i canalrivertrust.org.uk
Last Edited: 09 August 2023
Stay connected
Sign up to our monthly newsletter and be the first to hear about campaigns, upcoming events and fundraising inspiration