Arosfa 5: Cartref y gwyllt

View this page in English

Hafan ddiogel

Sylwch ar y ffensys pren isel yn y gamlas a grëwyd fel hafan ddiogel i fywyd gwyllt. Bydd y gwarchodfeydd natur bach hyn yn bwysicach wrth i fwy a mwy o gychod ddefnyddio’r gamlas.

Achub llygoden y dŵr

Mae llygod y dŵr wedi dirywio’n sylweddol yn y DU, yn bennaf oherwydd gostyngiad yn nifer y nentydd heb eu llygru. Mae eraill yn marw wrth i’r minc eu hela. Mae llygod y dŵr yn byw ar ochr bellaf y gamlas hon.

Gwneud eu nyth

Mae llu o adar yn byw ac yn nythu yng nghanol y cyrs, gan gynnwys yr iâr ddŵr, coetiar, telor yr hesg a bras y cyrs. Adar go swil yw’r rhan fwyaf, felly gwrandewch ar eu cân. Mae’r bras y cyrs, ar y llaw arall, yn trydar yn swnllyd wrth sefyll yn dalog ar frig y dail.

Pysgotwr o fri

Os byddwch yn ddigon lwcus, efallai y gwelwch chi las y dorlan yn plymio i’r dŵr am bysgodyn bychan. Neu hwyrach y gwelwch chi fflach o las llachar a’i glywed yn galw ‘bib bib’.

Sioe hedfan

Yn yr haf, cewch wledd i’r llygaid wrth i weision y neidr a’r mursennod llai hofran o’ch blaen – mae 13 rhywogaeth yn bridio yn y gamlas. Maen nhw’n dechrau’u hoes fel nymffod yng nghanol y cyrs (mwy am yr hen bethau bach yna eto!).

Pysgod ac ymlusgiaid y dŵr

Ymhlith y creaduriaid eraill sy’n llechu yng ngwely’r cyrs mae’r falwen ddŵr, misglen dŵr croyw, chwilen ddŵr a physgod ifanc.

Clywch

Mae telor y cyrs yn bloeddio canu ar frig y cyrs.

Allwch chi glywed sŵn ‘plop’ uchel? Efallai mai llygoden y dŵr sydd yno.

Ble nesaf?

Mae’r arosfa nesaf ger bocs mawr du ar y llwybr tynnu.